“Samotny wilk umiera, ale stado przeżyje”, pisał George R. Martin. Nie da się ukryć, że dla tych zwierząt najważniejsza jest rodzina. Wilki szare to zwierzęta stadne, żyjące w watahach. Niestety, pod wpływem działań człowieka tracą swoje siedliska, a ich populacja zmniejsza się. Dlaczego polskie lasy potrzebują wilków? Jak pomóc wilkom szarym w Polsce i za granicą?

Gatunek: Grey Wolf (Canis lupus)

Populacja: w Polsce około 2 tys; na świecie około 100 tys.   

Miejsce bytowania: Kanada, Europa oraz Azja

Na czerwonej liście IUCN od: 1982

Kategoria zagrożenia: LC - Least Concern

Psi kuzyni – poznaj fakty o wilkach szarych
 

Wilki szare to jedne z najbardziej charakterystycznych drapieżników Europy. Ten gatunek jest największym spośród wilków w Europie oraz Ameryce Północnej. Wilki pochodzą z rodziny psowatych i są dalekimi kuzynami psów domowych. Ze względu na swój wygląd i siłę zwierzęta te od wieków są przedmiotem ludzkiej fascynacji. Wilki szare odgrywają również kluczową rolę w ekosystemie –  drapieżniki te regulują liczebność populacji zwierząt roślinożernych, np. jeleni czy sarn. Wpływają na rozwój lasów oraz regulację klimatu. To właśnie dlatego kłopoty wilków szarych oznaczają zagrożenie dla całego ekosystemu oraz jego równowagi.

 

 “Psi kuzyni” posiadają doskonały węch, słuch i wzrok, dzięki czemu bez trudu odnajdą drogę nawet w trudnych warunkach. Świetnie polują. Najbardziej aktywne są o zmierzchu, wtedy zdobywają pożywienie, w ciągu dnia zazwyczaj odpoczywają. Wilki szare żyją do około 10-13 lat w naturalnych warunkach. Ich waga wynosi zwykle od 25 do 60 kg, a wysokość od 66 do 91 cm.

 

Wilk szary jako gatunek znajduje się na czerwonej liście IUCN od 1982 roku. To oznacza, że już od 40 lat monitorowana jest jego populacja na całym świecie. Zaczynał z kategorią wrażliwą (Vulnerable), która utrzymywała się do 1996 roku. Dziś ich kategoria to najmniejsza troska - Least Concern; jednak mimo to są regiony, takie w których wilki są bliskie zagrożeniu wyginięciem. 

Wataha znaczy rodzina

Wilki szare żyją w watahach, czyli stadach. Najczęściej na watahę składają się przynajmniej jedna para dorosłych wilków oraz ich młode. W jednej wilczej “rodzinie” może żyć od kilku do nawet kilkunastu wilków, w zależności od m.in dostępności do pokarmu na danym terenie.

Wilki szare są zwierzętami terytorialnymi, co oznacza, że każda wataha zajmuje określony obszar – najczęściej o wielkości od 200 do nawet 1000 km². Jeśli już stacjonują w jakimś miejscu, to zawzięcie bronią go przed obcymi. Terytorialność wilków ma na celu zapewnienie odpowiedniej ilości pożywienia, oraz bezpieczeństwa dla całej watahy. W obrębie obszaru, który zamieszkują, tworzą swoje legowiska, w których m.in wychowują młode oraz rozmnażają się. Wilcza wataha w Polsce najczęściej liczy około 8 osobników. Młode oraz chore zwierzęta chronione są przez te posiadające więcej siły.

Sytuacja wilków szarych w Polsce

Od lat 90. zwierzęta te są w Polsce pod ochroną. Jako uzasadnienie podkreśla się ich pozytywną rolę w utrzymaniu równowagi ekologicznej w lasach. Na terenie całego kraju działają organizacje, które zajmują się ochroną tych zwierząt, a także ich siedlisk, np. Stowarzyszenie dla Natury "Wilk"; które monitoruje populację wilków szarych w Polsce, a także prowadzi działania edukacyjne na ich temat. 

Działania ochronne na rzecz wilków wspiera również polski rząd. W kwietniu 2004 w życie weszła ustawa, która zabrania polowania na wilki szare, okaleczania ich, przetrzymywania czy niszczenia ich siedlisk. Kategorycznie zabroniony jest także handel wilczymi skórami. Za złamanie przepisów grozi kara grzywny oraz aresztowania. Istnieją jedynie dwie sytuacje, w których człowiek może zbliżyć się do wilka. Dotyczą zagrożenia życia wilka – gdy jest ranny lub uwięziony, możesz wezwać pomoc lub bezpiecznie przetransportować ranne zwierzę do weterynarza (przy zachowaniu maksimum bezpieczeństwa!) – oraz w przypadku znalezienia osobnika z dala od siedliska. Wtedy najlepiej zawiadomić leśników lub urząd gminy.

W jaki sposób możesz pomóc wilkom?

Jednym z kluczowych kroków jest ochrona siedlisk naturalnych wilków szarych – przede wszystkim lasów. Pomocna jest także edukacja społeczeństwa na temat zagrożeń oraz roli wilków w ekosystemie. W Polsce i na świecie wdrażane są odpowiednie programy na rzecz ochrony tych zwierząt, zachęcające do działań każdego obywatela. Możesz przekazać swój 1% z podatku na rzecz organizacji działających w sprawie wilków, dokonać symbolicznej adopcji. Warto wspierać także działania szerzące świadomość na temat sytuacji wilków oraz edukacyjne, podkreślające rolę wilka w naszym środowisku naturalnym.

FAVNA: wataha z misją ochrony zagrożonych gatunków

Wilki szare stały się symbolem zagrożonych gatunków zwierząt w Polsce. Nie mogło zabraknąć ich w naszej zwierzęcej reprezentacji FAVNY. Tworzymy ubrania, które manifestują potrzebę wspierania ochrony dzikiej przyrody – na naszej odzieży znajdują się wizerunki zwierząt zagrożonych wyginięciem, w tym wilków szarych. Kupując ubrania z wilkiem szarym, dokładasz cegiełkę do ratowania i wspierania zagrożonych gatunków. 

Jesteś fanem wilków? Spraw sobie piękną koszulkę lub ciepłą bluzę  z jego podobizną – część przychodu z każdego sprzedanego egzemplarza przekazywana jest Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody.